LANDSCHAPSTEKENING: sessie klassieke muziek - Programma

In de voormiddag is er de keuze uit de volgende vier thematische gesprekken.

Wat betekent het om professioneel actief te zijn in de klassieke muzieksector? Vandaag zien we niet alleen dat het onderscheid tussen amateur en professioneel steeds meer vervaagt, maar ook dat zakelijke modellen sterk uiteenlopen en niet-klassiek geschoolde makers professionele praktijken ontwikkelen. Wie mag er echter (volwaardig) meedoen, en wie valt uit de boot? Is er voldoende ruimte – letterlijk en figuurlijk – voor nieuwkomers, of nemen gevestigde waarden disproportioneel veel ruimte in? Welke barrières ondervinden jonge muzikanten en componisten bij het uitbouwen van een professionele carrière, en in hoeverre bereiden de conservatoria hen daarop voor? Hoe wordt er vandaag samengewerkt in de sector? En wat met internationaal werken? Houden recente discussies over duurzaamheid implicaties in voor hoe we werken in en met het buitenland? Gaan we voor minder en beter, of blijft intensief internationaal (voorlopig) de norm voor een professionele praktijk?

Produceren en presenteren: daar ligt vandaag het zwaartepunt binnen klassieke muziek. Geen onlogische prioriteit, maar hoe zit het met artistieke ontwikkeling? Enerzijds lijken klassieke muzikanten zich meer en meer te profileren als makers, anderzijds blijft het uitvoeren van repertoire de norm. Hoe staan muzikanten en makers zelf tegenover die kwestie? Wat lopen we als sector mis in het huidige, resultaatgerichte model? Is klassieke muziek gebaat bij meer ruimte voor ontwikkeling? Wat kan ons dat opleveren, en hoe komt het dat dit er vandaag niet is? Zetten de conservatoria voldoende in op de ontwikkeling van een artistieke visie en persoonlijkheid, of overschaduwt technische excellentie dergelijke competenties?

Inclusie, of eerder het gebrek eraan, is al jaren een belangrijk thema in de sector. Hoe staat het met de diversiteit van ons publiek? Wie vindt de weg naar klassieke muziek, wie niet, en hoe komt dat? Welke fysieke en symbolische drempels zijn er, en hoe verwelkomend is het bestaande publiek tegenover nieuwe gezichten? Hoe pakken we dit aan, hebben we de nodige ruimte en middelen daarvoor, en wie draagt uiteindelijk de verantwoordelijkheid? Werken aan inclusie wordt vandaag vooral gezien als een noodzakelijke, maar lastige opdracht: welke (artistieke) opportuniteiten zien we echter over het hoofd?

Kunst en onderwijs zijn erg belangrijk voor elkaar. Creativiteit, kritische zin en verbeelding zijn cruciaal in de ontwikkeling van alle jongeren. Hoe vinden onderwijs en kunst elkaar bij het ontwerpen van interessant lesmateriaal, het ervaren van actuele kunst of het werken met kunstenaars in de klas? Hoe kunnen we de noodzakelijke tijd en middelen hiervoor vrijmaken in scholen, kunstorganisaties en bij kunstenaars? Is er ruimte voor experiment? En welke inspirerende praktijken en methoden kunnen de samenwerking versterken? Kortom, hoe kan kunst een integraal deel worden van het leven en leren van kinderen en jongeren?

(enkel Nederlandstalig)

In de namiddag kan je kiezen uit de volgende vier thema's.

Klassieke muziek is een sector in transitie. Op verschillende fronten wordt er geëxperimenteerd met andere manieren van werken. Denk bijvoorbeeld aan andere presentatievormen, de shift van louter repertoire naar storytelling of aan overlappingen met andere genres, disciplines of sectoren. Wat drijft deze ontwikkelingen, en waarin ligt de eigenheid van de sector? Wat is klassieke muziek vandaag, en hoe vullen commissieleden en beoordelaars dat begrip in? En voor wie doen we het eigenlijk? Hoe past het publiek in het plaatje?

Produceren en presenteren: daar ligt vandaag het zwaartepunt binnen klassieke muziek. Geen onlogische prioriteit, maar hoe zit het met artistieke ontwikkeling? Enerzijds lijken klassieke muzikanten zich meer en meer te profileren als makers, anderzijds blijft het uitvoeren van repertoire de norm. Hoe staan muzikanten en makers zelf tegenover die kwestie? Wat lopen we als sector mis in het huidige, resultaatgerichte model? Is klassieke muziek gebaat bij meer ruimte voor ontwikkeling? Wat kan ons dat opleveren, en hoe komt het dat dit er vandaag niet is? Zetten de conservatoria voldoende in op de ontwikkeling van een artistieke visie en persoonlijkheid, of overschaduwt technische excellentie dergelijke competenties?

Een diverse sector begint bij onszelf. Hoe heterogeen zijn onze teams vandaag, en waaraan ligt dat? De kwestie laat zich doortrekken naar repertoire: wat is er vandaag te horen op onze podia, en wat niet? Wie bepaalt dat, en op welke gronden? Hoe verhouden we ons vandaag tot een canon die in hoofdzaak wit, mannelijk en westers is? Is een bredere kijk op repertoire inderdaad de sleutel tot een diverser en inclusiever veld? En hoe vermijden we tokenisme en opportunisme? Hoe pakken we het integer aan?

Digitale technologie is overal, en ook de klassieke muzieksector kan er niet omheen. Welke mogelijkheden biedt het digitale – op vlak van communicatie en promotie, maar ook artistiek – en slagen we er als sector in om deze optimaal te benutten? Welke financiële gevolgen hebben deze digitale experimenten, waarvan de implementatie niet altijd goedkoop is? Is onze infrastructuur wel voldoende aangepast voor innovatieve programma’s met zwaardere technische fiches? En is het allemaal goed nieuws, of houden AI en gelijkaardige technologieën ook bedreigingen in?